Στα θερινά ανάκτορα του Ταΰγετου

15.06.2012

Στην σκιά του Ταΰγετου, στα όμορφα μπαλκόνια του, νεράιδες, θρύλοι και παραδόσεις, φύση συναρπαστική και πλατάνια αψηφούν τον χρόνο, σε ένα ταξίδι στις ρίζες. Μια ματιά στην οικειότητα του ελληνικού καλοκαιριού μακριά από τις κοσμοπολίτικες ακτές.

Να σας πω ένα μυστικό, που δεν το έχετε ακούσει από κανένα; Έχουμε μεγάλη κρίση :). Με συνέπεια να έχουμε καταδικαστεί τα τελευταία χρόνια, σε ένα κλίμα γκρίνιας και μιζέριας, τόσο ξένο στην έμφυτη ευθυμία του λαού μας. Ακόμα και το καλοκαίρι φέτος μυρίζει διαφορετικά, τα όνειρα καλοκαιρινής νυκτός έχουν κάτι από ξινό ιδρώτα, και μια απροσδιόριστη θολούρα,  που δεν έχει να κάνει μόνο με την ζέστη αλλά και με την ανασφάλεια του Σεπτέμβρη. Σε αυτό το κλίμα οι «ιδανικοί τουριστικοί προορισμοί» των περιοδικών και των διαφημίσεων είναι σαν τις διώροφες τούρτες των ζαχαροπλαστείων που κοιτάζουν τα παιδιά έξω από τις βιτρίνες, όταν τρώνε το ταπεινό ξυλάκι βανίλια των 50 λεπτών.  Εκείνο το ταπεινό ξυλάκι βανίλια όμως,  χωρίς περιττά στολίδια αποτελούσε το αντικείμενο του παιδικού πόθου των σημερινών 40 plus. Σαν και αυτό λοιπόν είναι η σημερινή πρόταση. Ένας τόπος που δεν έχει hot spots, μαγιό και παρεό, μοχίτο  και σφηνάκια τεκίλα, μα τις μνήμες, τις μυρωδιές, την δροσιά και την κοινωνική ζωή της Ελλάδας χιλιετιών.
Κάπου στην καρδιά της Πελοποννήσου, ανεβαίνοντας από την Σπάρτη για Μεγαλόπολη είναι μια χούφτα χωριών, με μεγαλειώδη φύση, τυλιγμένα από την φροντίδα του Ευρώτα. Τα χωριά του βόρειου  Ταϋγέτου, γλύτωσαν την τελευταία στιγμή από τις φωτιές του 2007, αφήνοντας το δέος στα μάτια των κατοίκων. Οι βελανιδιές, οι καστανιές, τα πλατάνια τα  πεύκα και τα έλατα, υψώνουν τα χέρια στον ουρανό και τις ρίζες βαθειά στην γη, κάνοντας μια αιώνια δήλωση σοφίας για τους μόνιμα ανεπίδεκτους ανθρώπους. Ύμνος στην ζωή, τα νερά του μεγάλου ποταμού.

Καστόρι (φωτογραφία εισαγωγής), Αλευρού, Πελλάνα, Γεωργίτσι (φωτογραφία), Αγόριανη, Λογγανίκος κάπου ανάμεσα στην εύφορη κοιλάδα και τις ρίζες του βουνού, είναι ένα πέρασμα στον χρόνο, η μετεξέλιξη των οικισμών των Παλαιολόγων. Το Καστόρι έχει την μνήμη του αρχοντοχωριού γραμμένη στα κτίρια του, η Αλευρού σε εντυπωσιάζει με τα αυτάρεσκα ηλιοτρόπια που ξέρουν τους νόημα της ζωής και η Πελλάνα στους λαξευτούς τάφους της, ίσως κρύβει τα μυστικά της Λακεδαίμονας. Το Γεωργίτσι είναι η κρυμμένη αετοφωλιά με τις μυστηριώδεις ρίζες και η Αγόριανη η απόδειξη για τους νέους, του πόσα μπορείς να κερδίσεις όταν αγαπάς ένα τόπο. Ο Λογγανίκος, περιμένει στα όρια της Λακωνίας με τις βυζαντινές εκκλησιές, τις αρχαίες βίγλες στις πλαγιές και την Κοτίτσα, την εγκαταλελειμμένη γειτόνισσα.

(Ο μικρός οικισμός της Κοτίτσας με τους σωρούς από  χαλάσματα, μου έφερε στο μυαλό μια επιγραφή από την είσοδο μιας ενετικής έπαυλης σε ένα χωριό τα Κρήτης: omnia mundi fumus et umbra « όλα στον κόσμο είναι καπνός και σκιά». Λένε ότι εκεί είχαν τα θερινά τους ανάκτορα οι Παλαιολόγοι, ότι οι μεταξοσκώληκες ύφαιναν βασιλικά μετάξια παράγοντας και πλούσιους αστούς μέχρι τα Ορλωφικά που καταστράφηκαν όλα, διώχνοντας μαζί με τους άλλους, και την  οικογένεια του Βενιζέλου.(του Λευτέρη, μην μπερδευόμαστε :)).  Τώρα, οι σκόρπιες πέτρες καλυμμένες από τα βάτα, προσπαθούν μάταια να διηγηθούν τα περασμένα μεγαλεία.)

Ο δρόμος για την Μεγαλόπολη έχει ακόμα τα σημάδια της μεγάλης φωτιάς. Οι καμένοι κορμοί, γιγάντια ερωτηματικά, ή νεράιδες της βελανιδιάς σε στάση ικεσίας. Μα τα πόδια τους έχουν γεμίσει πια, με μικρά ζωηρά πεισματάρικα παιδιά, για να γιατρέψουν τις πληγές  των εμπρησμών.

Στα χωριά, οι εκκλησιές οι πλατείες και τα πανηγύρια είναι κοινωνικά, λειτουργικά. Ο παπάς έχει ψάλτες και πιστούς ( και καμπάνες δυνατές), οι πλατείες  καφενεία και παιδιά να παίζουν. Τα πανηγύρια βέβαια, αποτελούν  την επιτομή της  δημόσιας ζωής, σημείο συνάντησης και αναφοράς, το άτυπο ραντεβού παλιών φίλων κάθε χρόνο. Από του Προφήτη Ηλία στο Λογγανίκο, του Αγίου Παντελεήμονα στο Καστόρι και ή την άλλη μέρα της Παναγίας στην Αγόριανη μέχρι τα Ευρώτια, οι ψητές γουρουνοπούλες αχνίζουν και τα κλαρίνα δοξάζονται. Μεγάλες και μικρές εκκλησιές ανοίγουν τις πόρτες, φοράνε τα καλά τους. Τα βυζαντινά εκκλησάκια περιμένουν την μέρα τους, ήρεμοι ασκητές, για να τα θαυμάσεις, να σεβαστείς την τέχνη τους και να διαβάσεις τις ιστορίες τους.

Ένα  ταπεινό λοιπόν ξυλάκι βανίλια για φέτος, φαινομενικά γνωστό, μακρινό και κοντινό ταυτόχρονα, με την δυνατότητα να σε εκπλήσσει με την γαλήνη και την απλότητα του. Χωρίς επιτηδευμένα στολίδια, με την δύναμη του χρόνου και τις γονιδιακές μνήμες ενός παρελθόντος που σαν νεόπλουτοι επιθυμούσαμε να απαλλαγούμε.  Να γίνουμε Ευρωπαίοι καταναλώνοντας fast food και Χαγγεν-νταζ . Να κρύψουμε κάτω από το χαλί τον Χατζηχρήστο θείο, γιατί μας κάνει κακό στο image. Εμ, κάτι ήξερε ο θείος! Για αυτό επιβίωσε τόσους αιώνες ενώ εμείς φέραμε τον Τιτανικό στην Μεσόγειο σε χρόνο ρεκόρ.. Ωχ, σας αφήνω πριν με πιάσει ο πολιτικός οίστρος..Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού σε όλους, δροσερό σαν το παγωτό των παιδικών μας χρόνων…

Αντωνία Γεωργεδάκη
πηγή: EYELANDS.GR